το παρόν είναι αναδημοσίευση μέρους μελέτης της κυρίας Ελισάβετ Π. Σαρρή, αρχιτέκτων μηχανικός του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ερευνητική εργασία διπλώματος για το Τμήμα Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, και είχε δημοσιευθεί επίσης στα Πρεβεζάνικα Χρονικά, Περίοδος Β΄ Τεύχος 45 – 46.
Το 1718 φυτεύεται ο ελαιώνας, το μεγαλύτερο παραγωγικό έργο της εποχής των Ενετών. Οι Ενετοί διένειμαν τις δημόσιες εκτάσεις της αγροτικής περιφέρειας σε μισθοφόρους και άλλους προσκείμενους σε αυτούς, ντόπιους και μη, έναντι δεκάτης (σ.σ. απόδοση του ενός δέκατου της ετήσιας παραγωγής ως φόρο) και με την υποχρέωση να προάγουν την ελαιοκαλλιέργεια. Με τη διανομή των εκτάσεων η ενετική διοίκηση πέτυχε αφενός να καλύψει ανάγκες και σκοπιμότητες, στιγμιαίες ή μακράς προοπτικής, και αφετέρου να υπηρετήσει ένα μακρόπνοο σχέδιο ορθολογικής οργάνωσης και εκμετάλλευσης της κτήσης.
Το 18ο αιώνα η Πρέβεζα έχει εμπορικές σχέσεις με διάφορες χώρες της Ευρώπης και εξάγει: κτηνοτροφικά και γεωργικά προϊόντα, ξυλεία, ψάρια, κουβέρτες, κεντήματα κ.α. Τα προϊόντα που εισάγονται στην Πρέβεζα είναι: φάρμακα, βιβλία, χαρτικά, μέταλλα, χρωστικές ουσίες κ.α.
…
Ένας ακόμα παράγοντας που επηρέασε την οικονομία του τόπου ήταν η εισαγωγή ανθρώπινου δυναμικού. Ήταν οι λεγόμενοι εποχιακοί μετανάστες. Κάποιοι μικροκαλλιεργητές έφταναν στην Πρέβεζα συνήθως στις αρχές του Οκτωβρίου προκειμένου να δουλέψουν σε υλοτομικές εργασίες.
Ο μουσουλμανικός πληθυσμός, μετά την κατάληψη της Πρέβεζας από τους Ενετούς, εγκαταλείπει σταδιακά την πόλη. Με την επάνοδο της τουρκικής κυριαρχίας προφανώς κάποιοι Μουσουλμάνοι επέστρεψαν αλλά αρκετοί ντόπιοι ήταν αυτοί που μετανάστευσαν σε άλλες ενετοκρατούμενες περιοχές…Αρκετοί είναι επίσης εκείνοι που φεύγουν από τις οθωμανικές κτήσεις και φτάνουν στην ενετοκρατούμενη Πρέβεζα…
Το 1740 οι κάτοικοι της Πρέβεζας κάνουν αίτηση στο Δόγη να δημιουργήσουν αυτοδιοικούμενη κοινότητα. Η αίτηση των Πρεβεζάνων έγινε δεκτή από το Δόγη. Από το 1741 και έπειτα η πόλη και η ευρύτερη περιοχή διοικείται από τον προνοητή (σ.σ. έχω την εντύπωση πως ο σωστός τίτλος του αξιώματος είναι “προβλεπτής”, με κάθε επιφύλαξη) και τρεις συνδίκους οι οποίοι μεριμνούν για την εξασφάλιση των συμφερόντων των πολιτών. Ένας γραμματέας συντάσσει τις αποφάσεις των συνδίκων, δύο εκτιμητές φορολογούν τα προϊόντα, τρεις υγειονομικοί φροντίζουν την υγεία των πολιτών και δυο εκτιμητές ασχολούνται με τις ζημιές σε αγροτικές εργασίες. Η θητεία των εκλεγμένων κρατούσε ένα χρόνο, χωρίς οι αξιωματούχοι να έχουν τη δυνατότητα να επανεκλεγούν την επόμενη φορά.
Περισσότερα στοιχεία για τη μορφή της διοίκησης δεν υπάρχουν. Συμπεραίνουμε ότι η πόλη της Πρέβεζας ήταν χαμηλά στη διοικητική ιεραρχία των ενετικών κτήσεων. Μια δεύτερη εκδοχή είναι ότι ίσως οι Ενετοί προσέβλεπαν μόνο στην οικονομική εκμετάλλευση της πόλης.
