Δέκα συν δύο αποφθέγματα του Ιμμάνουελ Καντ

Ο Ιμμάνουελ Καντ (1724-1804) αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της σύγχρονης φιλοσοφίας. Εισήγαγε τον πρώιμο σύγχρονο ορθολογισμό και τον εμπειρισμό και έθεσε τις βάσεις της φιλοσοφίας του δέκατου ένατου και του εικοστού αιώνα. Ο Καντ συνεχίζει να ασκεί σημαντική επιρροή σήμερα στη μεταφυσική, την επιστημολογία, την ηθική, την πολιτική φιλοσοφία, την αισθητική και άλλους τομείς. Η θεμελιώδης ιδέα της «κριτικής φιλοσοφίας» του Καντ  συνοψίζεται σε τρεις τομείς κριτικής. Τον πρώτο αποτελεί η κριτική της καθαρής λογικής (1781, 1787). Ο δεύτερος τομέας είναι η κριτική της πρακτικής λογικής (1788) και ο τρίτος η κριτική της δύναμης της κρίσης (1790).

Ο Καντ υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη κατανόηση είναι η πηγή των γενικών νόμων της φύσης που διαμορφώνουν ολοκληρωτικά την εμπειρία. Ο ανθρώπινος λόγος δίνει στον εαυτό του τον ηθικό νόμο, που αποτελεί τη βάση για πίστη στον Θεό, την ελευθερία και την αθανασία. Επομένως, η επιστημονική γνώση, η ηθική και η θρησκευτική πίστη είναι αμοιβαία συνεπείς και ασφαλείς, διότι στηρίζονται στο ίδιο θεμέλιο της ανθρώπινης αυτονομίας, το οποίο είναι επίσης ο τελικός σκοπός της φύσης σύμφωνα με την τελεολογική κοσμοθεωρία της αντανακλαστικής κρίσης που εισάγει ο φιλόσοφος για να ενοποιήσει τα θεωρητικά και πρακτικά μέρη του φιλοσοφικού του συστήματος.

(πηγή: Ελένη Λαυράνου Ιμμάνουελ Καντ: Μεταξύ λογικής και μεταφυσικής | Αφιερώματα (maxmag.gr)

 

 

“Ο ένας κοιτάζει το νερόλακκο και βλέπει τη λάσπη, ο άλλος βλέπει μέσα του τα άστρα που αντανακλώνται.”

“Εκείνος που απέρριψε τα περιττά, εκείνος απέφυγε τις στερήσεις.”

“Μη δέχεσαι ευεργεσίες χωρίς τις οποίες μπορείς να ζεις.”

“Να ενεργείς με τέτοιο τρόπο, ώστε η αρχή στην οποία στηρίζεται η πράξη σου να μπορούσε να γίνει παγκόσμιος νόμος.”

“Η Μεταφυσική είναι ένας σκοτεινός ωκεανός χωρίς ακτές και φάρους, γεμάτη με φιλοσοφικά ναυάγια.”

“Η Ηθική δεν είναι το δόγμα που καθορίζει πώς να γίνουμε ευτυχισμένοι, αλλά πώς να είμαστε άξιοι για να γίνουμε ευτυχισμένοι.”

“Μπορούμε να μετρήσουμε την ευφυΐα ενός ανθρώπου με βάση πόσες αβεβαιότητες μπορεί να αντέξει.”

“Η τέχνη έχει τον ανιδιοτελή χαρακτήρα του παιδιού.”

“Στο σκοτάδι η φαντασία είναι πιο ζωηρή απ’ ό,τι στο άπλετο φως.”

“Έπρεπε λοιπόν να αφαιρέσω γνώση για να κάνω χώρο για την πεποίθηση.”

“Η ευτυχία δεν είναι ιδανικό της λογικής, αλλά της φαντασίας.”

“Η επιστήμη είναι οργανωμένη γνώση. Η σοφία είναι οργανωμένη ζωή.”