Ο Θανάσης Τριαρίδης (1970- ) είναι πολυγραφότατος και πολυδιάστατος συγγραφέας με πλήθος πεζογραφημάτων, ποιημάτων, θεατρικών έργων και δοκιμίων στο ενεργητικό του. Κέιμενά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα ιταλικά και πολλά από τα θεατρικά του έργα έχουν ανέβει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Σπούδασε νομικά και έχει εργαστεί, μεταξύ άλλων, ως κειμενογράφος, επιφυλλιδογράφος, αρθρογράφος, δικηγόρος, επιμελητής εκδόσεων και σεναριογράφος ντοκιμαντέρ. Επίσης διοργανώνει σεμινάρια για πολλές εκφάνσεις της δυτικής κουλτούρας, από την κλασσική και αναγεννησιακή τέχνη και φιλοσοφία μέχρι τον σύγχρονο εικονοκλαστικό πολιτισμό. Όλα αυτά, όπως και η ακτιβιστική του δράση για τα δικαιώματα μειονοτήτων καθώς και η έντονη κριτική του στον κάθε είδους ολοκληρωτισμό και τον θρησκευτικό φανατισμό, αποτυπώνονται καθαρά στο έργο του. Το σύνολο της δημοσιευμένης του δουλειάς βρίσκεται στην ιστοσελίδα triaridis.gr.
Η νουβέλα “Αν είσαι, είμαι” είναι ένα ιδιόμορφο παραμύθι για ενήλικες που κινείται ανάμεσα στον θρησκευτικό θρύλο και την επιστημονική φαντασία εμπεριέχοντας στοιχεία μαγικού ρεαλισμού. Αφηγείται τις παράλληλες ιστορίες ενός μάγου της Αναγέννησης και ενός διαδικτυακού Avatar του εικοστού δευτέρου αιώνα με θηλυκή υπόσταση. Ο Πρόδρομος Ετρ είναι ένας Γάλλος γιατρός και αλχημιστής που ζει στο Παρίσι του δεκάτου έκτου αιώνα και λέγεται πως θεραπεύει όλες τις αρρώστιες και προσφέρει αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες του στους φτωχούς. Έτσι, ο λαός συνηθίζει να τον αποκαλεί “Ζωοδότη” και να τον αντιμετωπίζει σαν άγιο, παρά την εχθρική στάση τόσο των Καθολικών όσο και των Καλβινιστών. Η υπερβατική του δύναμη φτάνει στο αποκορύφωμά της όταν κατορθώνει να δώσει ζωή, χρησιμοποιώντας το ίδιο του το σώμα, σε ξύλινους Εσταυρωμένους. Κάποια στιγμή, θέλοντας να απαντήσει στις κατηγορίες για τσαρλατανισμό και κατασκευασμένα θαύματα, πραγματοποιεί την ενσάρκωση ενός μαρμάρινου Εσταυρωμένου ―την τελειότερη που είχε κάνει― και αφού γνωρίζει την αποθέωση του πλήθους αυτοαποκεφαλίζεται με ένα τσεκούρι σαν μια ύστατη πράξη αυτοθυσίας.
Έκτοτε, συνεχίζει να ζει κρατώντας το κεφάλι του στα χέρια και αρχίζει να περιδιαβαίνει την Ιταλία αναζητώντας έναν τρόπο να χάσει την αθανασία του. Στη Βενετία γνωρίζεται με έναν Άραβα αλχημιστή ο οποίος του μιλά για έναν μαγικό καθρέφτη που μπορεί να πραγματοποιήσει την επιθυμία του. Τελικά, αποδεικνύεται ότι ο καθρέφτης είναι ένα είδος χρονομηχανής που τον φέρνει σε επαφή με ένα Avatar που αυτοαποκαλείται Gloria In Terra, το οποίο ζει στην υπερτεχνολογική εποχή της Σύνδεσης όλων των νοήμονων όντων και εντάσσεται στη νέα καλλιτεχνική πρωτοπορία. Η επικοινωνία τους καταλήγει σταδιακά σε μια “αγάπη αιμορραγική και ανεπανάληπτη”, όπως αναγράφεται στον υπότιτλο του βιβλίου.
Αυτή η παράδοξη μεταμοντέρνα αλληγορία, που σε σημεία φέρνει στο νου τους υπερβατικούς μύθους του Μπόρχες, εμπεριέχει αρκετές από τις βασικές θεματικές του συγγραφέα: το σμίξιμο του έρωτα και του θανάτου, την αποθέωση του ερωτισμού και του ανθρώπινου σώματος, το μπλέξιμο της δημιουργικής φαντασίας με την πραγματικότητα, την παραλλαγή και αντιστροφή των θρησκευτικών ιστοριών, την καταγγελία της μισαλλοδοξίας, τη λατρεία για την υψηλή τέχνη του παρελθόντος. Η ποιότητα της γραφής είναι υψηλή με τον γλωσσικό πλούτο, την αφηγηματική άνεση, τη καλή ροή του λόγου και την ενδιαφέρουσα ανάμιξη εικόνων φρίκης και λυρικών περιγραφών να σε κερδίζουν. Επιπλέον, το πλήθος των ετερόκλητων πολιτισμικών αναφορών, από την αρχαία τραγωδία μέχρι τη σύγχρονη επιστημονική φαντασία, φανερώνει την ευρυμάθεια και την πολύχρονη και βαθιά ενασχόληση του συγγραφέα με την τέχνη και την ιστορία σε όσους δεν γνωρίζουν το έργο του. Ενώ, η ιδιότυπη σουρεαλιστική εικονογράφηση του γιου του Νικόδημου Τριαρίδη πλαισιώνει αρμονικά το κείμενο. Ακολουθεί ένα μικρό δείγμα γραφής:
Ο άλλοτε Ζωοδότης προσπάθησε να φανταστεί πώς να ήταν άραγε εκείνη η Gloria In Terra, πώς να ήταν η μορφή της: τη φαντάστηκε να κοιμάται με δυό φύλλα οξιάς αντί για μάτια, με άγριες ρίζες να την τυλίγουν στο λαιμό, στα αφτιά, στα μαλλιά της, με χώμα πάνω στα μάγουλά της. Και τα χείλη της, ούτε σφαλισμένα ούτε ανοιχτά, να αγγίζονται ανεπαίσθητα και να τρέμουν αδιόρατα: η Gloria In Terra θα μπορούσε να ονειρεύεται την αγάπη. Και τότε ο ακέφαλος Πρόδρομος Έτρ είδε στον Καθρέφτη πως από τα μάτια του δεν κυλούσε πια αίμα: κυλούσαν δάκρυα ― αληθινά διάφανα δάκρυα.
Σε γενικές γραμμές, το “Αν είσαι, είμαι” είναι ένα αφήγημα διαφορετικό από τα συνηθισμένα που προσθέτει ένα λιθαράκι στο ιδιαίτερο και αναγνωρίσιμο λογοτεχνικό έργο του Τριαρίδη και διαβάζεται με σχετική ευκολία. Από την άλλη μεριά, η πληθωρικότητα της γραφής και των αναφορών, η προκλητική διάθεση και η απουσία διαλόγων ίσως ξενίσουν λίγο όσους προτιμούν πιο συμβατικά αναγνώσματα.
Βαγγέλης Παπαδιόχος
*Ο Βαγγέλης Παπαδιόχος γεννήθηκε το 1986 και κατάγεται από το Αλιβέρι Ευβοίας. Σπούδασε οικονομικά, δημόσια διοίκηση και σκηνοθεσία κινηματογράφου. Εργάζεται ως δημόσιος υπάλληλος. Έχει εκδώσει τρεις συλλογές διηγημάτων: “Λαθρεπιβάτες” (εκδ. Οσελότος, 2018), “Σκοτεινά δωμάτια” (εκδ. Συμπαντικές Διαδρομές, 2019), “Καθαρή πόλη” (εκδ. Λυκόφως, 2021) και την νουβέλα “Ο μεγάλος αφέντης” (εκδ. Λυκόφως, σειρά: Σκοτεινές πόλεις, 2021)
