8 Μάρτη – Πέντε εμβληματικές γυναικείες μορφές

1. Βιρτζίνια Γουλφ. (1882 – 1941)

Μια σημαντικότατη συγγραφέας ανεξάρτητα από φύλο. Με τα βιβλία της αποτέλεσε σημαντική φιγούρα του κινήματος του μοντερνισμού στη λογοτεχνία του 20ου αιώνα. Μαζί με τον σύζυγό της Λέοναρντ Γουλφ αποτέλεσαν μέρος της Ομάδας του Μπλούμσμπερυ, μαζί με λογοτέχνες όπως ο Τζέιμς Τζόυς, , ο Θ.Σ. Ελιοτ, η Γερτρούδη Στάιν, ο Ε. Μ. Φόρστερ, ο Έζρα Πάουντ κ.α. Αυτό που την καθιστά σημαντική είναι αφενός το ότι βοήθησε να δημιουργηθεί ένα ρεύμα κριτικής της λογοτεχνίας από φεμινιστική σκοπιά, αφετέρου το γεγονός ότι στη γραφή της ακολουθούσε ένα συνειρμικό “ρεύμα συνειδητότητας”, κάτι που της επέτρεπε να εμβαθύνει στον ψυχισμό των ηρώων της. Σημαντικά βιβλία: “Mrs Dalloway”, “Ένα δικό της δωμάτιο”, “Ορλάντο: Μια βιογραφία”.

2. Μαρί Κιουρί (1867 – 1934)

Με λίγα λόγια η Μαρί Κιουρί γεννημένη στη Βαρσοβία και έχοντας ζήσει και εργαστεί κυρίως στη Γαλλία, είναι η πρώτη γυναίκα διάσημη επιστήμονας. Θεωρείται εύλογα Μητέρα της Σύγχρονης Φυσικής για την πρωτοποριακή δουλειά της ως ερευνήτρια πάνω στην ραδιενέργεια. Έχει βραβευτεί δυο φορές με το Βραβείο Νόμπελ, μία φορά στο πεδίο της Φυσικής, μαζί με τον σύζυγό της Πιερ Κιουρί, και άλλη μία στο πεδίο της Χημείας για την ανακάλυψη του πολωνίου και την ανακάλυψη και απομόνωση του ραδίου. Αυτό που την κάνει να είναι ακόμη πιο σημαντική προσωπικότητα είναι τόσο το ότι με τις έρευνές της σχετικά με τη ραδιενέργεια συνετέλεσε στην πάλη απέναντι στον καρκίνο,όσο και το ότι ξεπερνόντας τα εμπόδια που αντιμετώπιζε στον ακαδημαϊκό χώρο, άνοιξε τον δρόμο για περισσότερες γυναίκες ακαδημαϊκούς, ερευνήτριες κλπ.

3. Ιρένα Σέντλερ (1910 – 2008)

Ήταν Πολωνή κοινωνική λειτουργός που κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της πατρίδας της συμμετείχε στην Πολωνική Αντίσταση. Επειδή εργαζόταν στην πρόνοια, είχε το δικαίωμα να εισέρχεται στο εβραϊκό Γκέτο της Βαρσοβίας, προκειμένου να ελέγχει την υγεία των έγκλειστων. Ερχόμενη σε συνεννόηση με πολλές εβραϊκές οικογένειες, και οργάνωσε τη διάσωση 2.500 εβραιόπουλων κρυφά από τους Ναζί. Τα παιδιά αυτά έλαβαν πλαστά χαρτιά που πιστοποιούσαν ότι ήταν χριστιανόπουλα, και έτσι επέζησαν του Ολοκαυτώματος. Η Σέντλερ είχε φυλάξει τα πραγματικά στοιχεία των οικογενειών τους, με σκοπό να επανενωθούν μετά τον πόλεμο με τις οικογένειές τους. Δυστυχώς, αυτό δεν έγινε εφικτό, καθώς ελάχιστοι Εβραίοι από το Γκέτο της Βαρσοβίας επέζησαν. Η ίδια συνελήφθη από τους Ναζί, βασανίστηκε, αλλά δεν αποκάλυψε τίποτα, και καταδικάστηκε σε εκτέλεση. Γλίτωσε, καθώς οι αντιστασιακού συναγωνιστές της δωροδόκησαν τον φύλακά της, πριν οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα. Μετά την απελευθέρωση της Πολωνίας, αντιμετώπισε προβλήματα από τις κομμουνιστικές αρχές, επειδή ήταν φίλα προσκείμενη στην κατά τον πόλεμο εξόριστη πολωνική κυβέρνηση. Τιμήθηκε από το Κράτος του Ισραήλ με τον τίτλο της Δικαίας των Εθνών. Αποτελεί εύγλωττο παράδειγμα του ψυχικού σθένους που μπορεί να διαθέτει μια γυναίκα, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής της, ενάντια σε ό,τι πιστεύεται από πολλούς άντρες και, δυστυχώς, όχι μόνο.

4. Έμελιν Πάνκχερστ (1858 – 1928)

Ηγετική μορφή του θρυλικού κινήματος των Σουφραζέτων, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υπόθεση του φεμινισμού, με την ίδρυση της Κοινωνικής και Πολιτικής Ένωσης Γυναικών (W.S.P.U.) και τον αγώνα με το απλό αλλά θεμελιώδες αίτημα για Ψήφο στις Γυναίκες. Ο αγώνας της Πάνκχερστ και των συναγωνιστριών της ήταν σκληρός, με βία και καταστολή, φυλάκιση πολλών ακτιβιστριών, συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας της Πάνκχερστ, και πολλά αδιέξοδα. Ωστόσο η πατριωτική κίνηση της Πάνκχερστ και της Ένωσης να στηρίξουν την πολεμική προσπάθεια της βρετανικής κυβέρνησης κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αποδείχτηκε ο απρόσμενος καταλύτης που θα οδηγούσε στην ικανοποίηση του αιτήματος για δικαίωμα ψήφου. Οι άνδρες αναγνώρισαν το κουράγιο και την ικανότητα των γυναικών να αντεπεξέλθουν με πλήρη επάρκεια σε καθήκοντα που θεωρούνταν αδύνατα για γυναίκες. Τις 6 Φλεβάρη του 1918 το Βρετανικό Κοινοβούλιο ψήφισε τον νόμο που αναγνώριζε το δικαίωμα της ψήφου σε όλες τις γυναίκες άνω των 30 ετών. Το 1928, στις 2 Ιουλίου το δικαίωμα ψήφου αναγνωρίστηκε σε όλες τις γυναίκες άνω των 21 ετών. Προφανώς το δικαίωμα στην ψήφο δεν ήταν – εξ αρχής – ικανό να λύσει το πρόβλημα των διακρίσεων εις βάρος των γυναικών. Ήταν, όμως, απαραίτητη συνθήκη ώστε οι γυναίκες να συνεχίσουν τον αγώνα τους προκειμένου να προχωρήσουν στα υπόλοιπα αιτήματά τους. Η Έμελιν Πάνκχερστ, ζώντας σε συνθήκες φτώχειας, και βιώνοντας τον πόνο μια μητέρας που έχασε δυο παιδιά της από ασθένειες, επέδειξε απαράμιλλη αφοσίωση στον σκοπό όλων των γυναικών, καθώς και αστείρευτο κουράγιο, ακόμα και όταν κάνοντας απεργία πείνας μέσα στη φυλακή, η ίδια και άλλες σουφραζέτες υποβλήθηκαν σε, δια της βίας, υποχρεωτική λήψη τροφής μέσω λαστιχένιου σωλήνα. Χρειάζεται να γράψω τίποτε άλλο;

5. Όλες οι γυναίκες, αλλά και θηλυκότητες που αντιμετωπίζουν όλα αυτά τα χρόνια διακρίσεις οικονομικές, σωματικές, επαγγελματικές, οικογενειακές με κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας και με απώλειες ζωών σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Από τις γυναίκες στο Ιραν και στις φονταμενταλιστικές μουσουλμανικές χώρες, μέχρι την, θεωρητικά, πολιτισμένη Δύση, όπου ακόμη σημειώνονται περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης και γυναικοκτονίες. Ο αγώνας είναι μακρύς, αλλά το δίκιο είναι με το μέρος τους.

Βιρτζίνια Γουλφ
Μαρί Κιουρί
Ιρένα Σέντλερ
Έμελιν Πάνκχερστ