Χαζεύοντας στο διαδίκτυο, κι ενώ έψαχνα κάποιο θέμα για να γράψω σχετικά, πέφτω σε έναν τίτλο που πάει κάπως έτσι: Απαγορεύουν να ακούγεται το Delilah του Τομ Τζόουνς στα γήπεδα της Ουαλίας! Εννοούνται τα γήπεδα ράγκμπι της Ουαλίας. Ο λόγος για την απαγόρευση αυτής της μεγάλης επιτυχίας του μεγάλου Ουαλού ερμηνευτή, όπως μας ενημερώνει η ανάρτηση στο ertnews.gr, είναι οι μισογύνικοι και σεξιστικοί στίχοι του τραγουδιού.
Η αλήθεια είναι ότι στους στίχους αναφέρεται η ιστορία ενός ζηλιάρη εραστή που μαχαιρώνει την ερωμένη του. Πολλοί αντέδρασαν κατά πώς φαίνεται, και αναμένεται να αντιδράσουν και άλλοι. Εσείς τι θα λέγατε αγαπητοί αναγνώστες και αγαπητές αναγνώστριες; Προσωπικά μιλώντας, αμφιταλαντεύομαι. Από την μία έχω μια αντιπάθεια στο, με το ζόρι, politically correct, από την άλλη η εικόνα ενός γηπέδου να δονείται από τις φωνές χιλιάδων οπαδών να κραυγάζουν στίχους που μιλούν για φόνο, και μάλιστα γυναικοκτονία, αυτή η εικόνα με κάνει να νιώθω από αμήχανα ως δυσάρεστα. Ειδικά με το μπαράζ γυναικοκτονιών τα τελευταία χρόνια, το πράγμα γίνεται ακόμη πιο άσχημο.
Εξάλλου, πάλι προσωπικά μιλώντας, νιώθω άβολα, τουλάχιστον, κάθε φορά που ακούω το γνωστό ριζίτικο “Να πάρω το- να πάρω το τουφέκι μου”. Κάπου λέει ο στίχος: να κάνω μάνες δίχως γιους/ γυναίκες δίχως άντρες. Δεν λέει απλά ότι θα πολεμήσει και θα νικήσει τους εχθρούς, αλλά ότι θα κάνει τις μάνες τους να θρηνήσουν τους γιούς τους και γυναίκες, χήρες.
Ναι, το πασίγνωστο ριζίτικο το τραγουδούσαμε σε κάθε σχολική γιορτή για την επέτειο του Πολυτεχνείου και είναι ένα τραγούδι που εκφράζει μίσος. Θα πρέπει να απαγορευθεί διά νόμου; Επικίνδυνα πράγματα, αν με ρωτάτε. Δεν πρέπει να απαγορεύονται τα τραγούδια, όπως δεν πρέπει να απαγορευτούν κλασικά αριστουργήματα της λογοτεχνίας, όπως τα Ομηρικά Έπη – επειδή η γυναίκα παρουσιάζεται σαν άβουλο αντικείμενο για το οποίο ερίζουν δυο πολεμιστές που σφάζουν και λεηλατούν· όπως δεν πρέπει να απαγορευτούν τα γουέστερν του σπουδαίου σκηνοθέτη Τζον Φορντ – επειδή αποδίδει ως “κακούς” τους Αυτόχθονες που κάποτε λέγαμε Ινδιάνους και επειδή ο πρωταγωνιστής Τζον Γουέιν ήταν ρατσιστής.
Τα έργα του παρελθόντος δημιουργήθηκαν στο παρελθόν και εξέφραζαν το πνεύμα της εκάστοτε εποχής, όπως ακριβώς συνηθίζει να κάνει κάθε σπουδαίο έργο τέχνης. Παρότι συχνά εκφράζονται ιδέες που σήμερα ακούγονται αποκρουστικές, κάποτε εξέφραζαν την πλειονότητα των ανθρώπων και – το κυριότερο – εκφράζουν ταυτόχρονα και ιδέες που ακόμη και σήμερα μπορούν να ανταποκριθούν σε ερωτήματα που απασχολούν κάθε ανήσυχο άνθρωπο. Αυτό ισχύει και για τα Ομηρικά Έπη, και για την Βίβλο, και για τα έργα του Λέοντος Τολστόι, και για ένα σωρό αριστουργήματα που είναι σε θέση να μας θυμίσουν ότι ο άνθρωπος δεν είναι ικανός μονάχα για θηριωδίες, αλλά και για δημιουργήματα μεγαλειώδη!
Βελισσάρης Ουρανός
