Και όμως, υπήρξε μικρή, έστω, περίοδος κατά την οποία η Πρέβεζα ήταν αυτόνομη· εντάξει, στο περίπου…
Το έτος 1800 είχε ήδη διαλυθεί η Γαληνοτάτη Δημοκρατία του Αγίου Μάρκου, της Βενετίας από τον στρατό του Ναπολέοντα Α΄ Βοναπάρτη. Οι Γάλλοι που κατέφτασαν στην Πρέβεζα ως διοικητές, είχαν γίνει δεκτοί με ενθουσιασμό από τον Πρεβεζάνικο λαό, αλλά σύντομα, έπειτα από μάχη ενάντια σε στράτευμα του Αλή Πασά, και τις σφαγές κατά τον Χαλασμό της Πρέβεζας, αποχώρησαν κακήν κακώς. Αλλά κι ο Αλής αναγκάστηκε να αποσύρει τον στρατό του, μιας και την 21η Μαρτίου του 1800 υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη Ρωσοτουρκική Συνθήκη. Ανάμεσα σε άλλες ρυθμίσεις οριζόταν η δημιουργία της Επτανήσου Πολιτείας και της Συμπολιτείας των Ηπειρωτικών Πόλεων. Οι πόλεις αυτές ήταν η Πρέβεζα, η Πάργα, η Βόνιτσα και το Βουθρωτό. Η συνθήκη αυτή επικυρώθηκε με σουλτανικό φιρμάνι την 21η Απριλίου της ίδιας χρονιάς.
Την ημέρα των Χριστουγέννων του ίδιου έτους υπογράφηκε κοινή απόφαση μεταξύ της Επτανήσου Πολιτείας και των Πόλεων. Αυτή η απόφαση επικυρώθηκε από τον Αβδουλάχ Μπέη, που ήταν ο εκπρόσωπος του σουλτάνου στην Συμπολιτεία. Επίσης, αποτέλεσε τον καταστατικό χάρτη με τον οποίο θα λειτουργούσε η Συμπολιτεία. Προέβλεπε Νομοθετική, Εκτελεστική και Δικαστική Εξουσία, με διακριτούς ρόλους η καθεμιά. Επικεφαλής της Εκτελεστικής Εξουσίας διορίστικε ο Αβδουλάχ Μπέης που θα διέμενε έξω από τα όρια του οικισμού της Πρέβεζας. Η αυτοδιοίκηση ονομαζόταν Συμπολιτεία του Ακρωτηρίου (Ακρωτήριον λεγόταν το Άκτιο), είχε πρωτεύουσα την Πρέβεζα και διοικούνταν από εκπροσώπους των τεσσάρων πόλεων, οι οποίοι αποτελούσαν την Γερουσία ή αλλιώς, Κογκλάβιο.
Δυστυχώς, η Συμπολιτεία του Ακρωτηρίου διάρκεσε ελάχιστα. Το 1806 ο Βελή Πασάς, γιος του Αλή Πασά, με πρόφαση ότι, τάχα, κατευθυνόταν προς το Μεσολόγγι, κυνηγώντας κλέφτες, με τη συνοδεία πολεμιστών, κατέλαβε την Πρέβεζα αθόρυβα και, ευτυχώς, αναίμακτα. Το ημερολόγιο έγραφε 25 Νοεμβρίου του 1806, όταν η Πρέβεζα και οι γύρω περιοχές έγιναν ξανά μέρος της επικράτειας του Αλή Πασά Τεπελενλή.
Θέλω να εκφράσω θερμές ευχαριστίες στον αξιότιμο κύριο Νίκο Καράμπελα. Δίχως την συμβολή του το άρθρο αυτό δύσκολα θα είχε γραφτεί, όπως και πολλά άλλα άρθρα που θα ακολουθήσουν, με θέμα την ιστορία της όμορφης πόλης μας.
Κώστας Μαζιώτης
