Σαν σήμερα, πριν από δέκα χρόνια, στις 24 Ιανουαρίου 2012, έφυγε από την ζωή ο διάσημος και πολυβραβευμένος Έλληνας σκηνοθέτης Θόδωρος Αγγελόπουλος. Κατά την διάρκεια διαλείμματος σε γύρισμα της ταινίας του «Η Άλλη Θάλασσα» στη Δραπετσώνα, τραυματίστηκε σοβαρά από διερχόμενη μοτοσυκλέτα ενώ διέσχιζε πεζός τον δρόμο. Το ίδιο βράδυ άφησε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο του Φαλήρου, όπου νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση. Η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη, στις 27 Ιανουαρίου στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Θεωρείται από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1935. Έκανε νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τις οποίες εγκατέλειψε πριν πάρει το πτυχίο του. Το 1961 έφυγε στο Παρίσι, όπου αρχικά παρακολούθησε στη Σορβόννη μαθήματα γαλλικής φιλολογίας και φιλμογραφίας, καθώς και μαθήματα εθνολογίας και στη συνέχεια μαθήματα κινηματογράφου στη Σχολή Κινηματογράφου IDHEC[25] και στο Musée de l’ homme. Οι πιο γνωστές ταινίες είναι Αναπαράσταση, Μέρες του ’36, Ο θίασος, Οι κυνηγοί, Μεγαλέξαντρος, Τοπίο στην Ομίχλη, Ο Μελισσοκόμος, Ταξίδι στα Κύθηρα, Το μετέωρο βήμα του πελαργού και πολλές άλλες.
Με αφορμή την σημερινή μέρα όπου συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από τον θάνατό του, θα παραθέσουμε προσωπικές μαρτυρίες για το πως ο υπογράφων γνώρισε τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στα Γρεβενά και στο γύρισμα της ταινίας «Μεγαλέξαντρος». Για την αμεσότητα του λόγου θα μας επιτρέψετε φίλοι αναγνώστες του «Τοποτηρητή» να μιλήσουμε σε πρώτο ενικό πρόσωπο.
Γνώρισα στα 1979 με 1980 τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στα Γρεβενά, καθώς στο χωριό Δοτσικό και σε άλλα σημεία του νομού έγιναν τα περισσότερα γυρίσματα της ταινίας «Μεγαλέξαντρος» που είχε τεράστια επιτυχία. Τα υπόλοιπα έγιναν στην Ερμούπολη της Σύρου και τη Σκοτίνα της Πιερίας. Και όταν ολοκληρώθηκε η ταινία «Μεγαλέξαντρος», το 1980, η πρώτη δημόσια προβολή, πριν πάρει το δρόμο για τις Κάννες, έγινε στην τότε κινηματογραφική λέσχη Γρεβενών (στον κινηματογράφο «Αχίλλειον») και με την παρουσία του Θόδωρου Αγγελόπουλου και των συνεργατών του που έγινε και ανάλυση του έργου που πραγματεύονταν αυτή η ταινία. Είναι γνωστό άλλωστε ότι για να παρακολουθήσεις μια ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου, έπρεπε να έχεις και μια άλφα κινηματογραφική παιδεία.
Ως μαθητής – δημοσιογράφος τότε στα Γρεβενά, είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, τους ηθοποιούς και τους συνεργάτες του. Πολύτιμες οι συζητήσεις μαζί τους! Σαν Θεούς τους έβλεπα… Αλλά πολλές φορές συναντηθήκαμε και στα γραφεία της ιστορικής εφημερίδας «ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ» στον ημιώροφο της πολυκατοικίας κάτω από την κεντρική πλατεία. Εκεί πολλές φορές ο διάσημος σκηνοθέτης που ήταν και φίλος με τον εκδότη, χρησιμοποιούσε το τηλέφωνο της εφημερίδας για τις ανάγκες του, αφού τότε δεν υπήρχαν κινητά και άλλες ανέσεις.
Κάποια στιγμή, έτυχε να ζητήσουν ένα θέμα από την «Πρωϊνή Ελευθεροτυπία», στην οποία ήμουν ανταποκριτής, για το γύρισμα της ταινίας, αφού ο τότε διευθυντής της Κώστας Νίτσος είχε αδυναμία στην τέχνη. Πώς να κάνω εγώ ένα τέτοιο θέμα που δεν γνώριζα τι σημαίνει κινηματογράφος; «Έλα στα γυρίσματα και θα σε βοηθήσουμε εμείς» ήταν τα λόγια του Θόδωρου Αγγελόπουλου στην πρώτη κουβέντα που του έκανα. Έτσι και έγινε. Είχα βοήθειες απ’ όλους. Εμπειρίες πρωτόγνωρες, να βλέπεις πρώτη φορά πως γυρίζεται ένα έργο και με πολύ καλούς ηθοποιούς όπως ο Ιταλός Ομέρο Αντωνούτι, ο Αλμπερτάτσι, η Εύα Κοταμανίδου, η Μιράντα Κουνελάκη και άλλοι.
Έναν ολόκληρο χειμώνα έβγαλε στα Γρεβενά ο Αγγελόπουλος με τους συνεργάτες του και το χωριό Δοτσικό είχε μεταμορφωθεί παντελώς για τις ανάγκες του έργου. Οι Γρεβενιώτες βοήθησαν τα μέγιστα για να γυριστεί η ταινία. Ο τότε Νομάρχης Θανάσης Ράπτης, ένας εξαιρετικός και έντιμος άνθρωπος, είχε όλα τα μηχανήματα της Νομαρχίας σε ετοιμότητα για να ανοίξουν δρόμο και τα τζιπ να κουβαλήσουν ότι χρειαστεί, αφού τότε το οδικό δίκτυο στα Γρεβενά δεν ήταν όπως τώρα. Συν το γεγονός ότι πολλοί Γρεβενιώτες έλαβαν μέρος στην ταινία ανιδιοτελώς, είτε σαν κομπάρσοι, είτε και με μικρούς ακόμα ρόλους! Βέβαια υπήρξε διαφήμιση και της περιοχής, αφού ο «Μεγαλέξαντρος» είναι ένα μεγάλο έργο που προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον, ενώ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στα Γρεβενά και πιο πολύ στο Δοτσικό, υπήρξαν αναφορές από τον διεθνή Τύπο.
Αυτά για τον μεγάλο Έλληνα που έφυγε από κοντά μας στις 24 Ιανουαρίου 2012. Στην δημοσιογραφική πορεία μου ήταν ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα που γνώρισα και πήρα συνέντευξη.
Βαγγέλης Γυφτόπουλος
