Σήμερα (σ. Τοπ. εννοεί χθες 8 Μάρτη) είναι η Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας που θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 1977 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ, για να αναδείξει τα προβλήματα και να προωθήσει τα δικαιώματα του ωραίου φύλου. Για τον λόγο αυτόν επιλέξαμε ένα αφιέρωμα με άρωμα γυναίκας, παρουσιάζοντας τις κυρίες των γηπέδων στην Ήπειρο. Κάποτε ο χώρος του ποδοσφαίρου ήταν ανδροκρατούμενος. Όμως έπεσαν τα κάστρα. Το γυναικείο ποδόσφαιρο αναπτύσσεται συνεχώς και ξεφυτρώνουν νέες ομάδες σαν μανιτάρια. Πολλές κοπέλες ασχολήθηκαν με τη διαιτησία και μία εξ αυτών, η Ειρήνη Πίγγιου από την Ηγουμενίτσα, εντάχθηκε στους πίνακες της ΟΥΕΦΑ. Γυναίκες δραστηριοποιούνται στα διοικητικά θέματα των ομάδων όπως και στο πάλαι ποτέ ανδροκρατούμενο αθλητικό ρεπορτάζ! Παραθέτουμε απόψεις γυναικών που δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους χώρους.
Το γυναικείο ποδόσφαιρο ξεκίνησε στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Μεταξύ των πρώτων ομάδων ποδοσφαίρου γυναικών που ιδρύθηκαν στο πανελλήνιο ήταν και η Παμβώτιδα Ιωαννίνων. Έλαβε μέρος στο πρώτο δοκιμαστικό πρωτάθλημα της σεζόν 1989-90 και στο πρώτο επίσημο πρωτάθλημα που οργάνωσε η ΕΠΟ τη σεζόν 1990-91. Ήταν κάτι το πρωτόγνωρο για τα Γιάννινα, να ιδρυθεί εκείνα τα χρόνια ομάδα γυναικών και περισσότερο να παίξουν γυναίκες ποδόσφαιρο. Η Παμβώτιδα αγωνίστηκε στο πανελλήνιο πρωτάθλημα μέχρι το 1997 με 1998 και στη συνέχεια σταμάτησε την δραστηριότητά της και διαλύθηκε. Πέρασαν πολλά χρόνια χωρίς γυναικείο ποδόσφαιρο στα Γιάννινα, ώσπου το 2015 η Προοδευτική Περάματος ίδρυσε και τμήμα γυναικών. Η ομάδα αυτή αυτονομήθηκε το 2018 όταν ανέβηκε στην Α’ Εθνική μετονομαζόμενη σε Γιάννενα WFC. Σήμερα, στην ευρύτερη περιφέρεια της Ηπείρου, Κέρκυρας και Λευκάδας, υπάρχουν έξι ομάδες που συμμετέχουν σε εθνικά πρωταθλήματα. Στη Β’ Εθνική Κατηγορία είναι η ομάδα Γιάννενα wfc, στη Γ’ Εθνική Κατηγορία συμμετέχουν οι ομάδες ΠΑΣ Γιάννινα, Τίγρεις Ιωαννίνων, ΑΕ Κανονίου Κέρκυρας, Κεραυνός Θεσπρωτικού Πρέβεζας, Πανλευκάδιος Λευκάδας.
Τα τελευταία χρόνια πολλές γυναίκες συμμετέχουν σε διοικήσεις ομάδων ποδοσφαίρου, αφήνοντας ορισμένες έντονο αποτύπωμα, ως οι «σιδηρές κυρίες» των διοικήσεων. Η πρώτη πρόεδρος ομάδας ποδοσφαίρου στα Γιάννινα ήταν στη δεκαετία του ’80 η κυρία Χρύσα Σιαμέτη στο σωματείο Ερμής Ιωαννίνων, το οποίο δεν υπάρχει σήμερα. Κάνοντας μια πρόχειρη έρευνα διαπιστώσαμε ότι στα περισσότερα ερασιτεχνικά σωματεία που αγωνίζονται στα πρωταθλήματα της ΕΠΣΗΠ της φετινής σεζόν υπάρχουν γυναίκες στις διοικήσεις, όπως οι κυρίες Έφη Μπαλαμάτσια, Αλέκα Καρατζά στον ΑΟ Βελισσαρίου, Χριστίνα Ακρίβη, Έφη Βαρέση στον ΑΟ Σταυρακίου, Θεοδώρα Παπαγιάννη Γιάννενα wfc, Αργυρώ Φίλιου, Ελευθερία Παναγιώτου, Ελευθερία Βλάχου στον Τιτάνα Λογγάδων, Βίκυ Γεώργα στη Θύελλα Κατσικά, Ξανθή Τζιάκου στον ΑΟ Ανατολής, Σπυριδούλα Μπέρκου, Κατερίνα Γκουβέλη στην ΑΕ Κληματιάς.
Η κυρία Μαρία Καχριμάνη διετέλεσε αντιπρόεδρος στον Θρίαμβο Σερβιανών την περίοδο της Γ’ Εθνικής. Καταθέτοντας στον «Η.Α» τις εμπειρίες της είπε μεταξύ άλλων: «Η θητεία μου στον Θρίαμβο Σερβιανών ήταν μια καλή εμπειρία. Υπήρχε αξιόλογη διοίκηση με πρόεδρο τον Παναγιώτη Νάση και τεχνικό διευθυντή τον έμπειρο Πέτρο Τζίμα. Με αντιμετώπισαν όλοι με σεβασμό, δεν είχα κανένα πρόβλημα και στο μέλλον θα ήθελα και πάλι να ασχοληθώ με τα διοικητικά κάποιας ομάδας. Όπου και αν πήγα ως εκπρόσωπος της ομάδας βρήκα ανοιχτές πόρτες. Έχω πολλά χρόνια στο ποδόσφαιρο λόγω της ενασχόλησης του συζύγου μου Θανάση Δράκου που είναι προπονητής. Μου αρέσει να υπηρετώ το καλό και υγιές ποδόσφαιρο. Και στα διοικητικά των ομάδων μπορούν να τα καταφέρουν μια χαρά οι γυναίκες, καθώς είναι πιο οργανωτικά άτομα από τους άνδρες. Η γυναίκα από τη φύση της έχει δύναμη, αντοχές, μπορεί να δημιουργήσει και να κάνει πολλά πράγματα σε όλα τα επίπεδα, όπως και στον αθλητισμό».
Η κυρία Βίκυ Γεώργα είναι από τα σημαίνοντα διοικητικά στελέχη τα τελευταία πέντε χρόνια στην πρωτοπόρο Θύελλα Κατσικά. Μιλώντας στον «Η.Α» τόνισε: «Ζήτησα η ίδια να βοηθήσω τις ακαδημίες της Θύελλας πριν από μερικά χρόνια, επειδή αγωνίζονταν ο γιος μου εκεί και έτσι ξεκίνησε ένα ταξίδι που συνεχίζεται. Γνώρισα πολλά πράγματα για το ποδόσφαιρο, δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα και ούτε με πρόσβαλε κανένας ως γυναίκα. Είναι δύσκολο για μια εργαζόμενη και τρίτεκνη γυναίκα όπως εγώ, με τόσες υποχρεώσεις, να διαθέτει χρόνο και για το ποδόσφαιρο. Όμως όταν βλέπεις ότι οι κόποι σου πιάνουν τόπο και εσύ προσφέρεις κάποια σημαντικά πράγματα σε μια ομάδα, όλα τα εμπόδια ξεπερνιούνται».
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΣΦΥΡΙΖΟΥΝ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ
Και η διαιτησία κάποτε ήταν χώρος ανδροκρατούμενος. Τώρα όμως όχι. Στις διαιτητικές τριάδες που διευθύνουν τα παιχνίδια των τοπικών ερασιτεχνικών πρωταθλημάτων της τρέχουσας σεζόν είναι οι κυρίες Ευαγγελία Ηλία, Αικατερίνη Κυριαζή, Πολυξένη Κατσουλίδη, Αθηνά Γώγου, Μαρία Τζίμα, Κωνσταντίνα Ραβάνογλου, Αικατερίνη Καραϊσκου, Ευθυμία Βλαχοπούλου, Μαρία Γεωργακοπούλου. Πόσο δύσκολος είναι ο ρόλος μιας γυναίκας ρέφερι; Καταθέτει τις απόψεις της στον «Η.Α» η Όλγα Τασιούλα, που ξεχώρισε για 15 χρόνια στον χώρο της τοπικής διαιτησίας: «Μου άρεσε βασικά να παίζω ποδόσφαιρο. Δεν το έβλεπαν αυτό οι γονείς μου με καλό μάτι. Έτσι αποφάσισα να ασχοληθώ με τη διαιτησία. Σε αυτό το εγχείρημα όχι μόνο συμφώνησαν αλλά και με στήριξαν. Στην αρχή είχα πολύ άγχος μην κάνω κανένα λάθος. Αλλά με τους αγώνες ξεπέρασα το άγχος και απέκτησα εμπειρία να διαχειρίζομαι όλες τις καταστάσεις. Άκουσα και βρισιές από την εξέδρα, διαμαρτυρίες από τους παίκτες αν δεν συμφωνούσαν με κάποια υπόδειξή μου. Ξεκίνησα ως βοηθός σε αγώνες πρώτα παιδικών πρωταθλημάτων και στη συνέχεια έφτασα μέχρι την Α’ ερασιτεχνική κατηγορία. Στα παιδικά πρωταθλήματα υπήρχαν περισσότερες δυσκολίες γιατί ήταν οι γονείς έξω από την περίφραξη και στην προσπάθεια να βοηθήσουν τα παιδιά τους τα έβαζαν και με τους διαιτητές. Έμεινα στον χώρο της διαιτησίας δεκαπέντε χρόνια. Λόγω υποχρεώσεων σταμάτησα προς το παρόν την διαιτησία, αλλά το σκέπτομαι να επιστρέψω στην ενεργό δράση. Είναι δύσκολος ο χώρος της διαιτησίας, είτε ως ρέφερι είτε ως βοηθός. Νομίζω ότι τα έχουν καταφέρει πολύ καλά και οι γυναίκες, κάποιες φορές καλύτερα από τους άνδρες, φτάνοντας και στις μεγάλες κατηγορίες του επαγγελματικού ποδοσφαίρου».
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Παλιότερα οι γυναίκες αθλητικές ρεπόρτερ ήταν πολύ λίγες, μην πούμε ελάχιστες. Η πρώτη γυναικεία υπογραφή στις αθλητικές εφημερίδες των Ιωαννίνων «Σουτ» και «Αθλητική Γνώμη» ήταν της Ξανθής Ματσή. Η ίδια μας είπε: «Ήμουν η πρώτη που ξεκίνησα το αθλητικό ρεπορτάζ σε μέσα ενημέρωσης των Ιωαννίνων. Το έκανα από αγάπη που είχα για τον αθλητισμό, αποφοιτώντας και από τη γυμναστική ακαδημία. Αγαπούσα πολύ αυτό που έκανα, ξεπερνώντας όλες τις δυσκολίες που υπήρχαν όπως και τον προβληματισμό που είχα αρχικά, καθώς έμπαινα σε έναν καθαρά τότε ανδροκρατούμενο χώρο. Δεν με αντιμετώπισαν με καχυποψία επειδή ήμουν γυναίκα. Έπρεπε όμως να αποδείξω και εγώ ότι μπορώ να σταθώ με αξιοπρέπεια στον χώρο και να προβάλω τον αθλητισμό κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όταν ξεκίνησα την αθλητική δημοσιογραφία ήταν ελάχιστες γυναίκες σε αυτό τον χώρο και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Προσπάθησα με την δουλειά και με τη συνεχή παρουσία να αποδείξω ότι μπορεί και μια γυναίκα να διαπρέψει ως αθλητική δημοσιογράφος». Όσο για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία και τον αθλητισμό ανέφερε: «Οι γυναίκες έχουν έναν ξεχωριστό ρόλο στην κοινωνία. Είναι σύζυγοι, μητέρες, εργαζόμενες, κάνουν τα πάντα. Παλιότερα υπήρχε η αντίληψη, ότι σε κάποια αθλήματα και ειδικά στο ποδόσφαιρο πρέπει να είναι μόνον άνδρες. Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Παρότι οι γυναίκες έχουν την φροντίδα του σπιτιού, την ανατροφή των παιδιών, δουλεύουν, μπορούν να κάνουν σημαντικά πράγματα και στον αθλητισμό».
«ΕΣΠΑΣΑΝ ΠΟΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΑ ΤΑΜΠΟΥ»
Εδώ και κάποια χρόνια ξεχωρίζει στο αθλητικό ρεπορτάζ η συνάδελφος Αγγελική Σιώλου, συνεργάτης της εφημερίδας «Πρωϊνός Λόγος» Ιωαννίνων και της ιστοσελίδας passports.gr. Το πως είναι μια γυναίκα να κάνει ρεπορτάζ στα γήπεδα, μας το λέει η Αγγελική Σιώλου: «Έχει αλλάξει η θέση της γυναίκας στην κοινωνία και στον αθλητισμό προς το καλύτερο. Ποιος πίστευε παλιότερα ότι θα έπαιζαν ποδόσφαιρο οι γυναίκες; Ή ότι θα ήταν ρέφερι και αθλητικές ρεπόρτερ; Κι όμως σε όλους αυτούς τους ανδροκρατούμενους παλιότερα τομείς, έχουν ξεχωρίσει και οι γυναίκες. Θεωρώ ότι έσπασαν κάποια ταμπού που υπήρχαν πριν για τις γυναίκες κυρίως στο ποδόσφαιρο και στη δημοσιογραφία. Το βλέπουμε και σε τοπικό επίπεδο. Δεν αντιμετώπισα κάποιο πρόβλημα στα γήπεδα. Θα έλεγα ότι οι παράγοντες, οι προπονητές, οι ποδοσφαιριστές με βοηθούσαν και μου εξηγούσαν κάποια πράγματα που δεν ήξερα. Κάποιοι μπορεί να είχαν και επιφυλάξεις, αλλά δεν το έδειχναν. Με τον καιρό είχα την αποδοχή και των φιλάθλων. Αυτό έχει να κάνει και από την δική σου δουλειά και εν γένει παρουσία στον δύσκολο χώρο του ποδοσφαίρου. Υπήρχαν και κάποιες στενοχώριες, αλλά τις άφησα πίσω και δεν θέλω να τις θυμάμαι. Πρέπει να δίνεται βήμα και χώρος στις γυναίκες. Μπορούν να πετύχουν στον αθλητισμό πολλά πράγματα. Δεν πρέπει να υπάρχουν ταμπέλες ούτε διαχωρισμός των φύλων. Είτε άνδρας είτε γυναίκα, αν αξίζει να προχωρήσει. Αν όχι, να κάνει κάτι άλλο».
Κλείνοντας να ευχηθούμε χρόνια πολλά στις γυναίκες όλου του κόσμου. Τις χρειαζόμαστε, ομορφαίνουν τη ζωή μας.
Βαγγέλης Γυφτόπουλος
