14 Φλεβάρη. Αυτή η μέρα του χρόνου, την οποία πολλοί και πολλές προσμένουν με λαχτάρα· κάποιοι και κάποιες για να εκφράσουν τα ερωτικά τους αισθήματα προς το “έτερον ήμισυ” ή/και να επιβεβαιώσουν τα αντίστοιχα αισθήματα του καλού ή της καλής· και φυσικά τα μέλη των συμπαθών τάξεων των ανθοπωλών, ζαχαροπλαστών και πωλητών κοσμημάτων, λούτρινων αρκουδακιών κλπ.
Από την άλλη υπάρχουν άνθρωποι που για πολλούς λόγους, μάλλον αντιπαθούν αυτή την μέρα και ό,τι υποτίθεται ότι σημαίνει. Κύριος λόγος αντιπάθειας της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου (γι’ αυτή μιλάμε) είναι η προφανής υπερβολική εμπορευματοποίηση. Είναι γεγονός πως μπορούμε να μιλάμε για μια κανονική βιομηχανία. Μόνο στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι κάθε άτομο που επιλέγει να γιορτάσει αυτή την ημέρα, ξοδεύει σε κάρτες, σοκολατάκια και άλλα δώρα περίπου 136 δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ ο συνολικός τζίρος για την γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου το έτος 2017, έφτασε τα 18,2 δισεκατομμύρια δολάρια! Να σημειωθεί πως σε μια σχετική έρευνα του 2019, στις ΗΠΑ σημειώθηκε σημαντική πτώση ενδιαφέροντος για την γιορτή των ερωτευμένων· οι λόγοι είναι κυρίως οι εξής τρεις: υπερεμπορευματοποίηση, έλλειψη εκλεκτού ή εκλεκτής, και απλά έλλειψη ενδιαφέροντος να γιορτάσει, με σχέση ή χωρίς.
Ψάχνοντας να βρω στοιχεία για το πως δέχονται την ημέρα αυτή σε άλλα μέρη του κόσμου, βρήκα πολλά και ενδιαφέροντα. Στην Ιαπωνία, στις 14 Φλεβάρη όλες οι γυναίκες μοιράζουν σοκολατάκια στους άνδρες συναδέλφους στη δουλειά: στον “εκλεκτό” προσφέρουν πιο εκλεκτά και ακριβά σοκολατάκια (honmei choco, θα πει “σοκολάτα του αληθινού αισθήματος), στους όχι τόσο δημοφιλής δίνουν τα cho-giri choco, δηλαδή κάτι φτηνά, σαν να του λένε “χάρη σου κάνω, ας μπορούσα αλλιώς”, και υπάρχουν τα giri choco, όπου κι αυτά δίνονται από υποχρέωση αλλά οι παραλήπτες είναι συμπαθείς τουλάχιστον. Κάτι που έχει σημασία και το θεωρώ πολύ όμορφο, είναι ότι στην Ιαπωνία, κάνουν δώρα την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου και σε φίλους και φίλες, δηλαδή σε αγαπημένα πρόσωπα όπου δεν υπάρχει το ερωτικό στοιχείο. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Από την άλλη σε χώρες όπως το Ιράν, το Πακιστάν και η Σαουδική Αραβία η ημέρα αυτοί για τις αρχές και τους ιερωμένους είναι κόκκινο πανί. Κυριολεκτικά οι εορτασμοί των ερωτευμένων διώκεται ποινικά και από δικαστήρια που δικάζουν με βάση τη Σαρία (τον θρησκευτικό νόμο). Στην Ινδία η γιορτή αυτή κριτικάρεται τόσο από τους εθνικιστές συντηρητικούς ινδουιστές (η Δεξιά), όσο και από την Αριστερά. Η τελευταία ασκεί κριτική από αντιαποικιοκρατική σκοπιά· θεωρούν οι Ινδοί αριστεροί ότι πρόκειται για πολιτιστική διείσδυση των δυτικών τέως αποικιοκρατών που θέλουν απλά να διευρύνουν την αγορά τους και να βρουν περισσότερους πελάτες καταναλωτές (έχει τη βάση του το επιχείρημα, δεν νομίζεις;). Από την άλλοι οι υπερσυντηρητικοί ινδουιστές απειλούν με άσκηση σωματικής βίας εκείνους και εκείνες που θα προβούν σε δημόσια έκφραση ερωτικών αισθημάτων. Κάτι τέτοιο το αποκαλούν “χυδαιότητα” και αντίθετο σε ό,τι, κατ’αυτούς, πρεσβεύουν οι ινδικές παραδόσεις. Βέβαια, αρκετοί τους κατηγορούν ότι απλά δεν θέλουν να συνηθίσουν οι νέοι και οι νέες να επιλέγουν ελεύθερα τον αγαπημένο και την αγαπημένη, και να μην καταργηθούν οι, από τρίτους, κανονισμένοι γάμοι..
Ό,τι και αν αισθάνεται κανείς ή καμία γι’ αυτή την αμφιλεγόμενη, όπως φαίνεται, γιορτή, οι ερωτευμένοι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να εκφράζουν τον έρωτά τους με δώρα, ένα ρομαντικό δείπνο ή μια αφιέρωση, σε κάθε σημείο της γης. Άνθρωποι εντελώς διαφορετικής κουλτούρας και κάτω από δύσκολες συνθήκες διαβίωσης και παρά τις απαγορεύσεις, επιμένουν να θέλουν να πουν με κάθε τρόπο “σε αγαπώ”. Ξέρεις κάτι; Προτιμώ να σταθώ δίπλα ς’ αυτούς τους ανθρώπους.
Όπως θα έλεγε και ο Πέπε λε Πιου (από την παρέα του Μπαγκς Μπάνι) “Ζήτω η αγάπη”!
Κώστας Μαζιώτης
