“…Από την πρώτη μέρα της κατοχής, τα ρωσικά αεροπλάνα πετούσαν όλη νύχτα στον ουρανό της Πράγας. Ο Τόμας τον είχε ξεσυνηθίσει αυτόν τον θόρυβο και δεν μπορούσε να κοιμηθεί.
Στριφογύριζε συνέχεια, δίπλα στην Τερέζα που κοιμόταν, και σκεφτόταν κάτι που του είχε πει πριν από μερικά χρόνια πάνω σε μιαν αδιάφορη συζήτηση. Μιλούσαν για τον φίλο του τον Ζ. και η Τερέζα είχε δηλώσει: “Αν δεν σε είχα γνωρίσει εσένα, σίγουρα θα τον ερωτευόμουν”.
Τότε, λοιπόν, αυτά τα λόγια τον είχαν βυθίσει σε μια παράξενη μελαγχολία. Είχε συνειδητοποιήσει ξαφνικά πως ήταν θέμα τύχης και μόνο που η Τερέζα ερωτεύτηκε αυτόν, κι όχι τον φίλο του τον Ζ. Πως, πέρα από τον πραγματοποιημένο έρωτά της γι’ αυτόν, στο βασίλειο των πιθανοτήτων υπήρχε ένας άπειρος αριθμός απραγματοποίητων ερώτων για άλλους άντρες.
Όλοι μας θεωρούμε αδιανόητο πως ο έρωτας της ζωής μας μπορεί να είναι κάτι ανάλαφρο, κάτι που δεν ζυγίζει τίποτα· φανταζόμαστε πως ο έρωτάς μας είναι αυτός που έπρεπε να είναι· πως χωρίς αυτόν η ζωή μας δεν θα ήταν η ίδια…”
“Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης”
(μετάφραση: Γιάννης Η. Χάρης)
(βιβλιοπωλείον της Εστίας, όγδοη έκδοση: Ιούλιος 2022)
Ο Τσέχος, με γαλλική υπηκοότητα, μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, Μίλαν Κούντερα, ήταν ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του ύστερου 20ου αιώνα.
Έχει συγγράψει τόσο στην τσέχικη όσο και στη γαλλική γλώσσα, ενώ έκανε επιμέλεια σε όλες τις γαλλικές μεταφράσεις των βιβλίων του, προσδίδοντάς τους ισχύ πρωτοτύπου και όχι μεταφρασμένου έργου. Κατόπιν λογοκρισίας, η κυκλοφορία των έργων του ήταν απαγορευμένη στη γενέτειρά του έως και την πτώση της κομμουνιστικής κυβέρνησης κατά τη βελούδινη επανάσταση του 1989.
Ζούσε πάντα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και ποτέ δεν παραπονέθηκε για τη μοίρα του. «Αυτό το όνειρο της επιστροφής δεν υπάρχει» είχε πει σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα ZEIT λέγοντας χαρακτηριστικά: «Έχω πάρει μαζί μου την Πράγα, τη μυρωδιά, τις γεύσεις της, τη γλώσσα, τα τοπία, τον πολιτισμό της». Πάντως και η λογοτεχνική του επιστροφή στην Τσεχία άργησε πολύ. Έργα του Κούντερα άρχισαν να κυκλοφορούν και στην Τσεχία από τη δεκαετία του 90, η δε «Αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι», μόλις το 2006.
Το πιο γνωστό του έργο, που τού χάρισε παγκόσμια φήμη, είναι το μυθιστόρημα «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» (σε μια επόμενη έκδοσή του στα ελληνικά κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης»), που πρωτοκυκλοφόρησε το 1984 και μεταφέρθηκε επιτυχημένα στον κινηματογράφο, το 1988, από τον Φίλιπ Κάουφμαν.
Από θεματική άποψη, ο Κούντερα συγκέντρωσε το ενδιαφέρον του στον άνθρωπο ως άτομο, ιδιαίτερα στα συναισθηματικά και υπαρξιακά του προβλήματα. Η γραφή του είναι συχνά πειραματική και κινείται μεταξύ δοκιμίου και μυθιστορήματος, ενώ το ύφος του, που φθάνει ως τον σαρκασμό, είναι συχνά επηρεασμένο από τον Κάφκα.
(πηγή: naftemporiki.gr)
