Στην ηλεκτρονική έκδοση για το βιβλίο Bookpress εντοπίσαμε ένα άρθρο – λίστα του κ. Γιώργου Σιακαντάρη. Ο κ. Σιακαντάρης είναι συγγραφέας και δρ. κοινωνιολογίας, μάλιστα το τελευταίο του βιβλίο έχει τίτλο “Το πρωτείο της δημοκρατίας: Σοσιαλδημοκρατία μετά την σοσιαλδημοκρατία” από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Το άρθρο του τιτλοφορείται “Ιστορία, πολιτική, κοινωνία, στοχασμός: 50 βιβλία για το καλοκαίρι και για κάθε εποχή” (στο τέλος της ανάρτησης του Τοποτηρητή υπάρχει ο σχετικός σύνδεσμος – λινκ). Τα βιβλία αυτά δεν έχουμε προλάβει να τα διαβάσουμε. Το θάρρος να προτείνουμε στο κοινό μας δέκα από αυτά, το αντλούμε από το γεγονός ότι αφενός πρόκειται για εκδόσεις για τις οποίες έχουμε ενημερωθεί μέσα στην τρέχουσα χρονιά και αφετέρου οι σημειώσεις του κ. Σιακαντάρη είναι κατατοπιστικές σε επαρκή βαθμό. Προσπαθήσαμε να μην προτείνουμε ογκώδη βιβλία ούτε τρομερά δύσκολα για τον μέσο αναγνώστη. Αν κάπου σφάλλαμε, συμπαθάτε μας, Σύντομα, μιας και είναι καλοκαίρι, θα επανέλθουμε με πιο ποπ επιλογές. Όσοι τολμηροί και όσες τολμηρές θα ανταμειφθείτε!
Roderick Beaton
«Οι Έλληνες – Μια παγκόσμια ιστορία»
Μτφρ. Μενέλαος Αστερίου
Εκδ. Πατάκη
Ο Βρετανός καθηγητής και συγγραφέας είναι από τους καλύτερους μελετητές των θεμάτων της σύγχρονης και της μεσαιωνικής Ελληνικής λογοτεχνίας και της ιστορίας της Ελληνικής επανάστασης. Εδώ παρακολουθεί τη συνολική εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού και κόσμου. Ένας πολιτισμός-κόσμος που ανατέλλει στα λογιστικά κατάστιχα και τους θρύλους (1500 π.Χ. – 1180 π.Χ.). Συνεχίζει με τα ομηρικά έπη (1180 π.Χ. – 720 π.Χ.), επινοεί κατόπιν την Πολιτική και τη Δημοκρατία, τους πρώτους κατακτητικούς παγκόσμιους πολέμους (720 π.Χ.- 322 π.Χ.). Για να ακολουθήσει ο εξελληνισμός των κατακτηθέντων (322 π.Χ. – 27 π.Χ.), η ελληνική Αυτοκρατορία της Ρώμης (27 π.Χ – 337 μ.Χ.), ο εκχριστιανισμός (337-630), οι αντιφάσεις και δυσκολίες της Κωνσταντινούπολης (630-1018), η μετατροπή της σε περιπόθητη απ’ όλους πόλη (1018-1204), η διάψευση για την αναζωογόνησή της (1204-1453). Η οθωμανική κατάκτηση (1453-1669) τοποθετεί τον ελληνικό πολιτισμό και χώρο ανάμεσα σε δυο κόσμους. Η νεωτερικότητα φέρνει μαζί της την Ελληνική Παλιγγενεσία (1669-1833) και ένα νέο ευρωπαϊκό κράτος και παγκόσμιο έθνος (1833-1974) γεννιέται. Για να ζήσει κι αυτό νέους θρύλους και να καταγράψει νέα λογιστικά κατάστιχα από το 1974 έως τις μέρες μας. Το απόσταγμα που βγαίνει, είναι πως ο ελληνικός πολιτισμός δεν τελείωσε με την «κλασική αρχαιότητα», αφού η ιστορία των Ελλήνων είναι και παγκόσμια.
Harold Bloom
«Σαίξπηρ – Η επινόηση του ανθρώπινου»
Μτφρ. Άρης Μπερλής – Θέμελης Γλυνάτσης
Απόδοση-Εισαγωγή-Σχόλια: Ήρκος Ρ. Αποστολίδης
Εκδ. Gutenberg
Αυτό το βιβλίο του μεγάλου κριτικού θεωρείται –και βάσιμα– μια από τις καλύτερες μελέτες για το συνολικό θεατρικό έργο του Σαίξπηρ, αλλά και του αγγλικού και παγκόσμιου θεάτρου. Ο συγγραφέας του «ανακαλύπτει» κρυφές πτυχές του σαιξπηρικού έργου, τις όποιες φέρνει στην επιφάνεια και ανατρέπει συντηρητικές ερμηνείες του. Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της ερμηνείας είναι πως οι δύο ήρωες του Σαίξπηρ, ο Φάλσταφ και ο Άμλετ αποτελούν την επινόηση του ανθρώπινου, την αρχή της προσωπικότητας. Αυτή η προσωπικότητα υπερβαίνει την αρχή του δυτικού ανθρώπου, την αρχή του ξεχωριστού χαρακτήρα δηλαδή. Ο δυτικός άνθρωπος προϋπήρχε της προσωπικότητας, αυτή όμως ήρθε, μέσω του Σαίξπηρ, για να αλλάξει τα πάντα σε σχέση με την πρόσληψη της τραγικής μοίρας του ανθρώπου. Βεβαίως αυτό εδώ το βιβλίο αποτελεί αφενός μελέτη της οικουμενικότητας κυριολεκτικά ολόκληρου του σαιξπηρικού έργου και αφετέρου οδηγό για την προσέγγιση του θεατρικού καλλιτεχνικού φαινομένου συνολικά.
Jacob F. Field
«Ιστορία της ευρωπαϊκής ηπείρου από την αρχαιότητα έως σήμερα»
Μτφρ. Τόνια Τρακκίδου
Εκδ. Οκτώ
Μια συνοπτική ιστορία της Ευρώπης από τον πολύ γνωστό βρετανό ιστορικό. Το βιβλίο έχει ως αφετηρία την ιστορία της αρχαιότητας από το 2500 π.Χ. έως το 600 μ.Χ. Συνεχίζει με τη µεσαιωνική εποχή έως το 1500. Στη συνέχεια εξετάζει την περίοδο της Μεταρρύθµισης και του Διαφωτισµού (1500-1780), την εποχή των επαναστάσεων (1780-1914), για να φτάσει στην περίοδο της ευρωπαϊκής κρίσης κατά το πρώτο µισό του 20ού αιώνα (1914-1945) και ολοκληρώνεται με τον Ψυχρό Πόλεμο και το τέλος του έως τις αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο βιβλίο παρελαύνουν οι Μίνωες, οι Κέλτες, οι Περσικοί Πόλεμοι, η δημοκρατία των Αθηνών, ο Μέγας Αλέξανδρος, η ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ο χριστιανισμός, οι Ούννοι, οι Φράγκοι, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, οι Σταυροφορίες, η Αναγέννηση, η Μεταρρύθμιση, ο Τριακονταετής Πόλεμος έως τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Όλα δηλαδή τα γεγονότα που συνθέτουν το παζλ της Ευρώπης μέχρι σήμερα. Μέσα από την ανασύνθεση του κόσμου των ιδεών, των κοινωνικών ρευμάτων, τις σηµαντικότερες τεχνολογικές και πολιτισµικές τάσεις, τα πρόσωπα, τις προκλήσεις και τις καταστροφές μας παραδίδεται η εικόνα μιας ηπείρου υπό συνεχή μεταβολή.
George Steiner με την Laure Adler
«Ένα μακρύ Σάββατο – Συζητήσεις»
Μτφρ. Θάνος Σαμαρτζής
Εκδ. Δώμα
Ο Αυστροεβραίος καθηγητής συγκριτικής φιλολογίας και ένας εκ των πιο παρεμβατικών διανοούμενων λίγο πριν φύγει από τη ζωή. Αυτός με πλήρη διαύγεια και ενσυναίσθηση όλων όσων υποστήριζε όλη του τη ζωή, με σύνεση αλλά και πολύ πάθος συνομιλεί με την δημοσιογράφο Λωρ Αντλέρ.
Μια συζήτηση που αφορά την εβραϊκή καταγωγή του και τη μοίρα του εβραϊσμού, το Ολοκαύτωμα, την Πίστη στον Θεό, το τι είναι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, το πώς αντιλαμβάνεται τον μαρξισμό ως εβραϊκό μεσσιανισμό, την ψυχανάλυση, το αγαπημένο του θέμα την πρόσληψη των μεγάλων κλασικών κειμένων, τις γυναίκες ως δημιουργούς, τις γλώσσες, τα βιβλία, την ψυχανάλυση, τον πολυπολιτισμό ακόμα και τον θάνατο. Δηλώνει άπατρις και υπερήφανος γι’ αυτό. Ο τίτλος Το «μακρύ Σάββατο» είναι δάνειο από την Καινή Διαθήκη και αφορά τη προσδοκία της Ανάστασης της Κυριακής, η οποία δεν έρχεται χωρίς πάλη για τη ζωή.
Πολυμέρης Βόγλης
«Δυναμική αντίσταση – Υποκειμενικότητα, πολιτική βία και αντιδικτατορικός αγώνας 1967-1974»
Εκδ. Αλεξάνδρεια
Η αντίσταση κατά της χούντας είναι μια πτυχή της ελληνικής ιστορίας που έχει μελετηθεί λιγότερο και η ίδια η αντίσταση σ’ αυτήν είναι κάτι που έχει διαστρεβλωθεί πολύ. Ο πολύ αξιόλογος ιστορικός θέτει τον πήχη πολύ ψηλά. Και τον περνά με την πρώτη. Από το πρώτο Κεφάλαιο.
Εδώ περιγράφονται οι πολλές αντιδικτατορικές οργανώσεις που αντιστάθηκαν δυναμικά με την τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών μικρής ισχύος, μεγάλου όμως συμβολισμού. Σ’ ένα συντηρητικό πλαίσιο που η χρήση βίας ταυτίζεται με την τρομοκρατία ο συγγραφέας διαχωρίζει τις μορφές βίας. Σ’ αυτό το μεθοδολογικό πλαίσιο εντάσσει τις αντιστασιακές δυναμικές ενέργειες κατά της χούντας, αλλά και τις διώξεις, βασανιστήρια, εξορίες και φυλακίσεις των αγωνιστών εναντίον της. Εξάλλου όπως δείχνει η μελέτη, δυναμικές ενέργειες κατά της χούντας δεν συνέβησαν μόνο από αριστερές οργανώσεις αλλά και από τον φιλελεύθερο χώρο.
Ιωάννης Δ. Στεφανίδης
«Ανεπιθύμητοι και αναλώσιμοι – Οι αντάρτες του συνταγματάρχη Ψαρρού και ο κατοχικός Εμφύλιος, 1943-44»
Πρόλογος και Σημειώσεις: Ιωάννης Ο. Ιατρίδης
Εκδ. Επίκεντρο
Ο καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας και συγγραφέας διεισδύει στα ιδεολογικά και πολιτικά άδυτα μιας εμφύλιας σύγκρουσης πριν από τον Εμφύλιο. Εδώ με ψύχραιμο, νηφάλιο και σφαιρικό τρόπο και αφού στηριχθεί σε πλήθος παλαιότερων, νεότερων και εντελώς πρόσφατων Αρχείων, συνθέτει το σκηνικό της δολοφονίας από τον ΕΛΑΣ του δημοκράτη συνταγματάρχη Ψαρρού και των συνεργατών του στην Οργάνωση ΕΚΚΑ 5/42.
Πώς και γιατί συνέβη η εντελώς ανεξήγητη δολοφονία, ενός ανθρώπου που καμία λογική δεν θα μπορούσε να τον κατηγορήσει ως συνεργάτη των ναζί; Όπως αποδεικνύει ο συγγραφέας τίποτα το παράδοξο ή το παράλογο δεν υπάρχει εδώ. Είναι η εξουσία, ανόητε, μάς λέει. Και έχει δίκιο.
John Keane
«Σύντομη ιστορία της δημοκρατίας»
Μτφρ. Γιώργος Μαραγκός
Εκδ. Μεταίχμιο
Ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών και συγγραφέας αυτού του δοκιμίου θεωρείται άξια ένας από τους καλύτερους μελετητές της δημοκρατίας. Εδώ με συνοπτικό και γλαφυρό τρόπο, στη βάση χαρτών, διαγραμμάτων και εικόνων, παρουσιάζει τα πορίσματα μελετών του για τα τρία κατ’ αυτών μοντέλα δημοκρατιών.
Πρώτον, αυτό της δημοκρατίας της συνέλευσης που προϋπάρχει της αρχαιοελληνικής αθηναϊκής δημοκρατίας και το εντοπίζει στις Μυκήνες, στον Φοινικικό κόσμο και στις αρχαίες πόλεις της Συρίας και της Μεσοποταμίας για να εξελιχθεί στη δημοκρατία των Αθηνών.
Δεύτερον, αυτό της δημοκρατίας των εκλογών, της σύγχρονης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας των νεωτερικών κοινωνιών και το τρίτο αυτό της δημοκρατίας του ελέγχου, αυτό που κατά τον συγγραφέα καλείται να διορθώσει τις ατέλειες της δημοκρατίας των εκλογών, η δημοκρατία που θα μας σώσει από τον νέο δεσποτισμό.
Βρασίδας Καραλής
«Μια ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου»
Μτφρ. Αχιλλέας Ντελλής
Εκδ. Δώμα
Ένα βιβλίο που έλειπε από την ελληνική βιβλιογραφία. Αφορά την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Πολλά και ενδιαφέροντα έχουν γραφεί γι’ αυτόν, αλλά αυτή είναι η πρώτη μελέτη, εξ όσων γνωρίζω, που τον προσεγγίζει τόσο συστηματικά, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο πλαίσιο του διεθνούς περιβάλλοντος.
Αυτή η μελέτη του καθηγητή Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ εντάσσει τα ελληνικά κινηματογραφικά έργα σε περιόδους [πρώιμος ελληνικός κινηματογράφος (1905-1945), ο κινηματογράφος της δεκαετίας του 1950, η δόξα και η πτώση του (1960-1970), ο νέος ελληνικός κινηματογράφος (1970-1981), η ελπίδα και η απογοήτευση της δεκαετίας του 1980 και ο κινηματογράφος της εποχής της εμφάνισης του Άλλου ως πολιτισμικού ήρωα (1995-2010) και αναλύει όλα αυτά τα έργα στο πλαίσιο των παγκόσμιων ιστορικών δρώμενων. Το βιβλίο διαβάζεται σαν να βλέπεις μια ευχάριστη κινηματογραφική ταινία.
Michael Albert
«Χωρίς αφεντικά – Μια νέα οικονομία για έναν καλύτερο κόσμο»
Μτφρ. Διονύσιος Σκλήρης
Πρόλογος: Νόαμ Τσόμσκι
Εισαγωγή: Γιάνης Βαρουφάκης
Εκδ. Τόπος / méta
Ποια είναι πραγματικά η ζωή που ζει ένας απλός εργαζόμενος στον καπιταλισμό; Κατά τον ριζοσπάστη συγγραφέα αυτού του βιβλίου, συνεχιστή του πνεύματος του Μάη του 1968, αυτή είναι μια αχαλίνωτη εξουθενωτική άρνηση για τους εργαζόμενους που ζουν και εργάζονται δίπλα στον προκλητικό πλούτο.
Ο ίδιος όμως πιστεύει πως μια άλλη ζωή «χωρίς αφεντικά» θα ήταν εφικτή στο πλαίσιο της οργάνωσης μιας νέας οικονομίας. Ο συγγραφέας παράλληλα και δίπλα στη συμμετοχική δημοκρατία τοποθετεί τη συμμετοχική οικονομία. Μια οικονομία που δεν στηρίζεται στο ιδιωτικό κέρδος, αλλά στην αυτοδιαχείριση, την ισότητα, την αλληλεγγύη, την ποικιλομορφία και τη βιωσιμότητα. Ακόμα και αν κρίνουν οι πολλοί πως αυτό είναι μια ουτοπία, δεν είναι κακό να την κάνουν αυτή τη συζήτηση.
Συλλογικό
«Black Mirror – Ο μαύρος καθρέφτης της ψηφιακότητας»
Επιμέλεια: Δέσποινα Καταπότη
Εκδ. Καστανιώτη
Η προβαλλόμενη από το 2011 δημοφιλής βρετανική τηλεοπτική σειρά «Black Mirror» αποτελεί τον καμβά πάνω στον οποίο ξετυλίγονται οι απόψεις Ελλήνων μελετητών προερχόμενων από τον ακαδημαϊκό, καλλιτεχνικό και δημοσιογραφικό χώρο και οι οποίοι εξετάζουν το παρόν και το μέλλον της ψηφιακής ανθρωπότητας.
Κεντρικό ερώτημα που αναστοχάζονται όλοι οι μελετητές είναι το αν είναι δυνατή μια τέτοια χρήση των ψηφιακών εργαλείων που θα ανατρέπει όλα όσα έως τώρα αποδεχόμασταν ως πραγματικότητα. Μια εκτός πραγματικότητας ιστορία που φαντάζει πολύ πραγματική και κοντινή για τον σύγχρονο άνθρωπο και συνάμα τόσο απόμακρη και φανταστική.
Πολύ χρήσιμο βιβλίο για χρήστες και για λιγότερο χρήστες της τεχνολογίας, σε μια κοινωνία που κανείς δεν μπορεί να τη φανταστεί χωρίς το ψηφιακό της πρόσωπο.
*ολόκληρη τη λίστα μπορείτε να τη συμβουλευτείτε εδώ
