Όταν ήμουν νέος – γύρω στα είκοσι – είχα την πεποίθηση ότι όλες οι θρησκείες και μαζί ο Χριστιανισμός είναι κάτι κακό• προλήψεις αναχρονιστικές και παρωχημένες. Είχα αυτή την πεποίθηση δίχως να έχω μελετήσει την Καινή, έστω, Διαθήκη. Απλά ό,τι έπιανα από το μάθημα των θρησκευτικών. Η αντιπάθειά που έτρεφα, οφειλόταν στην αλαζονεία και την υποκρισία που διέκρινα σε όσους – άντρες κυρίως – γνώριζα και οι οποίοι δήλωναν πιστοί Χριστιανοί. Έτσι, με ένα λογικό άλμα, είναι η αλήθεια, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η χριστιανική θρησκεία δεν είναι κάτι καλό. Σήμερα τείνω να πιστεύω πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει απόλυτα. Αυτή η ελαφρά μεταβολή στον τρόπο που βλέπω το συγκεκριμένο ζήτημα οφείλεται στην μακρόχρονη αν και ασήμαντη ενασχόλησή μου με τα πολιτικά.
Καλή η θεωρεία αλλά υπάρχουν και οι άνθρωποι…
Κατάγομαι από αριστερή οικογένεια, από την πλευρά του πατέρα μου. Ο παππούς πολέμησε στην Κατοχή με τον ΕΛΑΣ και στον Εμφύλιο στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος• κατόπιν κατέφυγε στην τότε Σοβιετική Ένωση και έζησε δεκαέξι χρόνια ως πολιτικός πρόσφυγας στην Τασκένδη, στο σημερινό Ουζμπεκιστάν. Οι ιστορίες που άκουγα σχετικά και οι συμβουλές που μου έδινε ο πατέρας μου με κυριότερη το να στηρίζω πάντα τον λιγότερο ισχυρό, είχαν ως αποτέλεσμα να δηλώνω ενστικτωδώς Αριστερός.
Στην ενήλική μου ζωή διάβασα αρκετά και γνώρισα αρκετό κόσμο. Υπήρξα οργανωμένος σε γκρουπούσκουλο όπου συνυπήρχα με ανθρώπους που με αποκαλούσαν “συντροφάρα” και με πίεζαν να κάνω πράγματα που δεν επιθυμούσα. Το χειρότερο, διατείνονταν ότι είμαστε όλοι ίσοι, μόνο που οι πράξεις τους έδειχναν ότι μερικοί είναι πιο ίσοι… Επίσης, αντιμετώπιζαν τις άλλες οργανώσεις με μια υπεροψία που, στην ουσία, δεν στηριζόταν πουθενά. Αλαζονεία και υποκρισία κι εδώ. Και βέβαια, οι περισσότεροι Δαπίτες της σχολής μου ήταν για σφαλιάρες.
Όμως, έχω φίλους και φίλες από τον φιλελεύθερο χώρο που θεωρώ τιμητικό το ότι τους και τις έχω στη ζωή μου. Το ίδιο ισχύει και με αγαπημένους φίλους που ανήκουν στον χώρο της Αριστεράς. Και, επίσης, έχω φίλους και φίλες που αυτοπροσδιορίζονται ως πιστοί χριστιανοί, είναι καλοί φίλοι και τιμούν το θρήσκευμά τους.
Τι συμβαίνει, λοιπόν;
Οι περισσότερες θρησκείες, αν αφήσεις κατά μέρος το υπερβατικό και μεταφυσικό στοιχείο και αν αγνοήσεις κάποιες προτροπές σύμφωνες με το πνεύμα αρχαιότερων χρόνων, έχουν θετικά μηνύματα που συνοψίζονται στο εξής απλό: “μην κάνεις στους άλλους ό,τι δεν θέλεις να σου κάνουν”. Επίσης, στις Πράξεις Αποστόλων διαβάζουμε ότι οι Χριστιανοί των πρώτων χριστιανικών αιώνων ζούσαν με βάση την κοινοκτημοσύνη, δηλαδή μοιράζονταν τα πάντα. Εδώ κουμπώνει πολύ ωραία η βασική σοσιαλιστική αρχή που λέει: “ο καθένας συνεισφέρει σύμφωνα με τις δυνατότητές του και ο καθένας λαβαίνει σύμφωνα με τις ανάγκες του”. Ακόμη οι πρώτοι Χριστιανοί αρνούνταν να πολεμήσουν. Δυστυχώς, οι θρησκευτικοί ηγέτες τους το ξέχασαν όταν ο Χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία στη Ρωμαική Αυτοκρατορία (Βυζάντιο). Στον Καπιταλισμό πάλι ο Άνταμ Σμιθ στο θεμελιώδες βιβλίο του “Ο πλούτος των εθνών” ξεκαθαρίζει ότι ναι μεν πρέπει η αγορά να κινείται ελεύθερα, αλλά το κράτος πρέπει να εξασφαλίζει δικαιοσύνη για όλους, υγεία και παιδεία τέτοια που να διαμορφώνει προσωπικότητες ικανές να μετέχουν στην ελεύθερη οικονομία καλόπιστα και έντιμα. Οι συγκρίσεις με το τι γίνεται στην πράξη δικές σας.
Νομίζω πως ύστερα από τη σύντομη παρουσίαση που προηγήθηκε, είναι εύκολο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι δεν φταίει ούτε ο Χριστιανισμός, ούτε ο Μαρξισμός ούτε ο Φιλελευθερισμός. Φταίνε οι άνθρωποι που ως ατελή όντα παρερμηνεύουν, διαστρεβλώνουν και καταπατούν τις αρχές τις οποίες, υποτίθεται, ενστερνίζονται. Ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Στις πράξεις κρίνονται όλα.
Κ. Μανουήλ
υγ το κείμενο προέκυψε ύστερα από συζητήσεις με τους πολύ καλούς φίλους Θ.Α. και κ.Σ.Φ. Τους ευχαριστώ για όλα θερμά!
